اولین لازمه یادگیری در هنگام مطالعه داشتن تمرکز حواس است. داشتن تمرکز یک مهارت است و ایجاد مهارت در هرکسی نیاز به تکنیک های خاصی دارد که فقط با تمرین و تکرار بدست می آید.
طرح سوال (پیش مطالعه)
طرح سوال یعنی قبل از مطالعه بیایید عنوان و تیترهای اصلی آن درس رو بخونید و از خودتون بپرسید که در این درس با توجه به این عنوان ها، چه چیزهایی رو یاد میگیرم. بعدش به شکل ها و تصاویر داخل متن نگاه کنید و از خودتون بپرسید این تصاویر چه رابطه ای با عنوان درس و تیترهای آن دارند. حتی میتوانید این سوالات رو در یک برگه یادداشت کنید. پرسیدن این سوالات باعث میشود که شما وقتی مطالعه درس رو شروع کردید، به دنبال جواب آنها باشید و ذهنتون رو درگیر مطالعه کنید.
همجنین این روش برای درس هایی که قرار است روز بعد در مدرسه یا دانشگاه توسط استاد تدریس بشه، کمک بسیار زیادی برای یادگیری آن درس خواهد کرد چون با شروع تدریس استاد، ذهن شما منتظر پاسخ سوالاتی است که درگیر آن شده بود.
تندخوانی
برای مطالعه سریع، مجبوریم توجه و تمرکز خودمون رو بیشتر کنیم. ذهن ما قادر است هزاران کلمه در دقیقه از خود عبور دهد ولی اگر سرعت مطالعه ما پایین باشد، ذهن، وقت اضافی میاره و ناچار به این شاخه و آن شاخه میپره و در نتیجه باعث حواس پرتی میشه، مطالعه سریع یا تندخوانی فرصت جولان به ذهن نمیده و باعث برقراری تمرکز حواس هنگام مطالعه میشه.
مطالعه پویا
مطالعه پویا یعنی استفاده از شکل، نمودار، مدل، فیلم، موزیک همراه با یادداشت برداری، خلاصه نویسی و رسم شکل های ساده. همه این ها باعث میشه که علاوه بر نیم کره چپ مغز که مسئول تحلیل و تجزیه مطالب هست، نیم کره راست هم درگیر مطالعه بشه و کمتر به تخیلات، تصاویر و وقایع دیگر بپردازه.
تعیین زمان و مکان مطالعه
محیط مطالعه (اتاق و میز مطالعه) خودتون رو همیشه منظم و مرتب نگه دارید چون آشفتگی محیط مطالعه باعث آشفتگی ذهن شما و حواس پرتی میشه. نور کافی با لامپ های سفید و زرد با هم تاثیر زیادی در تمرکز حواس داره. اگر از چراغ مطالعه استفاده میکنید، نور آن نباید مستقیم به چشم شما بخوره. نور کم یا نور مستقیم باعث خستگی چشم ها و عدم تمرکز میشه. دما و تهویه مناسب هم بسیار موثر است. بهترین یادگیری در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد انجام میشه.
و اما زمان های مطالعه رو جوری تنظیم کنید که بین آن ها کار دیگری نخواسته باشید انجام بدید. مثلا یک ساعت یا یک ساعت و نیم مطالعه و یک ربع استراحت. در طول این یک ساعت هر فکر و کاری به ذهنتان رسید در یک برگه یادداشت کنید که بعداً در موردش فکر کنید یا انجامش بدید و بلافاصله به درس برگردید. به دور از تلویزیون، اینترنت و شبکه های اجتماعی باشید و سعی کنید گوشی خود رو سایلنت کنید و فقط به تماس های ضروری پاسخ دهید و از پیامک زدن جداً خودداری کنید. چون با هر پیامک چند دقیقه ذهن شما مشغول میشه و بعد از آن هم منتظر پاسخ خواهید بود که دیگه جایی برای تمرکز نمیزاره.
بهترین زمان برای درس های حفظی، قبل و بعد از خواب هست. به هیچ وجه حل تمرین درس های اختصاصی که نیاز به محاسبه دارد رو بعد از خواب قرار ندید چون در اون موقع ذهن تازه بیدار شده، قدرت محاسبه و تحلیل مسائل سخت رو نداره و بازده مطالعه پایین میاد.
ایجاد علاقه به درس و مطالعه
تا وقتی که ما به موضوعی علاقه مند نباشیم، هر چقدر هم نکات و روش های قبل رو انجام بدیم، باز هم نمیتونیم به خوبی تمرکز کنیم! چون مهمترین عامل انگیزه و علاقه است. بعضی ها هستن که در محیط شلوغ و نامناسب و با کمترین امکانات آموزشی و بدون رعایت نکات قبلی، فقط بخاطر انگیزه ای که دارند میتونند خوب درس بخونند و خوب یاد بگیرند. پس بیایید با ایجاد انگیزه و در نظر گرفتن اهدافی که براتون مهم و قابل توجه است، علاقتون رو به درس و مطالعه افزایش بدید.
هرکسی میتونه با یک روش خاص این کار رو انجام بده مثلاً یکی هدفش رو میزاره پزشک شدن و قبولی در فلان دانشگاه خوب و بخاطر رسیدن به اون تلاش میکنه و علاقه به مطالعه رو در خود ایجاد میکنه. یکی دیگه ممکنه هدفش رو رسیدن به یک جایزه بزاره که خودش از قبل تعیین کرده یا والدینش تعیین کردن مثلاً یک لپ تاپ یا یک ماشین یا یک سفر خارج از کشور یا هر چیز دیگری که به او انگیزه میده تا بخاطر رسیدن به اون چیز خاص تلاش کنه.
ترک افکار منفی و داشتن افکار مثبت
این روش خیلی جای صحبت داره اما اگه بخوام خلاصه بگم؛ تمام چیزهایی که در اطراف خود میبینید و گمان میکنید که خودشون ایجاد شده اند، بازتاب افکار خودتون است.
هرچقدر تفکرات مثبت تری داشته باشید، استعدادهای ذهنی و نیروهای درونی شما فعال تر میشن. ترس، بدگمانی، استرس و هرنوع فکر منفی رو از خود دور کنید و هرگز اجازه ندید این چیزا تمرکز حواس شما رو مختل کنن. اعتماد به نفس داشته باشید و پیوسته با خود تکرار کنید که قادر به انجام هر کاری هستید و به این روش تفکر مثبت رو در خود پرورش دهید. قوی بودن اعتماد به نفس، احساس خوبی رو در شما به وجود میاره که در اون حالت بهتر فکر میکنید و بهتر یاد میگیرید.
کاستن حواس پرتی های ناشی از شرایط بدنی
خواب نامنظم یا کم، فعالیت ها و عادت های غذایی نادرست باعث میشه سیستم بدن شما به خوبی کار نکنه و نتوانید به خوبی تمرکز کنید. مثلاً سنگینی معده و سیری بیش از حد یا برعکس گرسنگی شدید یا خوردن بیش از حد شیرینی ها، بیسکویت ها و آب میوه های صنعتی تمرکز شما رو کم میکنه.
پس با تنظیم برنامه غذایی مناسب شامل صبحانه زود و مقوی، میان وعده (میوه ها و خشکبار)، ناهار سبک و شام اول شب و خواب کافی (ساعت ۱۱-۱۲ شب تا ۶-۷ صبح) و همچنین ورزش مناسب (پیاده روی، یوگا، شنا و …) میتونید از حداکثر انرژی بدن خود استفاده کنید تا هنگام مطالعه تمرکز بالایی داشته باشید.
برای خواندن جدیدترین مطالب، اخبار کنکور و فیلم های انگیزشی به کانال تلگرام مشاوره تحصیلی و کنکور علی باقرپور بپیوندید:
1 دیدگاه
بازخورد: مهم ترین نکات در روش های مطالعه و یادگیری | مشاوره تحصیلی یزد-مشاوره انتخاب رشته کنکور-مشاور برنامه ریزی یزد | علی باقرپور