نرم نرمک بهار در راه است… تو دلت را تکانده ای آیا؟
مطمئنی که سبز خواهی شد؟ در زمستان نمانده ای آیا؟
خاطرت هست نیمه ی اسفند، روز جشن درختکاری بود؟
تو نهالی برای رویش عشق در دل خود نشانده ای آیا؟
شاید این روزها بیشتر دنبال خرید لباس نو، مایحتاج سال جدید و یا خونه تکونی باشید و کمتر به عیدی فکر کنید ولی مطلبی که میخوام بگم ارزش زیادی برای زندگی خود، فرزندان، دوستان و اطرافیان تون داره. کسانی که دوستشون دارید و میخواهید بهشون عیدی بدید.
حقیقت اینه که خاطره انگیزترین و ارزشمندترین عیدی چیزی هست که بتونه برای عزیزتون تازگی و تحول ایجاد کنه. عمر عیدی‌ای که پول باشه به اندازه رفتن تا یک فروشگاه است اما بعضی هدیه‌ها تا مدت‌ها دوستان و فرزندان تون رو سرزنده نگه میداره و اثر عمر طولانی اینجور عیدی ها تا سال‌ها بعد هم با جزئیات کامل در ذهن آنها میمونه.
شاید بتوان یکی از وظایف مهم پدر و مادرها رو خاطره‌سازی برای بچه‌ها دانست. خاطره‌های خوب دوران کودکی برای همیشه با بچه‌ها میمونه و از همان دوران کودکی باعث رابطه بهتر، لذت‌بخش‌تر و حتی احترام‌آمیز‌تر بین بچه‌ها و والدین میشه. خاطره‌های خوب گذشته، حس افراد رو نسبت به‌خودشون و زندگی‌شون بهتر میکنه و امید به زندگی و آینده بهتر رو به آنها میده. خاطره‌های خوبی مثل عیدی گرفتن، دید و بازدید‌های عید و سفرها، بچه‌ها رو سازگار‌تر میکنه و احتمال موفقیت تحصیلی، زندگی کاری و خانوادگی بهتر و قدرت سازگاری در اجتماع رو در آنها بالا میبره.
چطور میشه از عیدی خاطره ساخت؟
برای اینکه مقوله عیدی رو به یک اتفاق بهتر تبدیل کنید، ریزه‌کاری‌های مهمی وجود داره که اصلاً ربطی به قیمت و ارزش اقتصادی عیدی مورد نظر نداره. در این زمینه پیشنهاد‌های زیر خواندنی است:
لذت عیدی گرفتن رو در چند ثانیه مثل لحظه سال تحویل خلاصه نکنید. از روزها قبل از سال نو میتونید خاطرات عیدی گرفتن دوران کودکی خودتون رو برای بچه‌ها تعریف کنید. داستان قدیمی عمونوروز و عیدی‌های آن دوران هم میتونه برای بچه‌ها جالب باشه. این قصه‌ها علاوه بر اینکه لذت عیدی گرفتن رو برای بچه‌ها بیشتر میکنه و عیدی در چشم آنها باارزش‌تر میشه، میتونه در آموزش نکاتی در عیدی گرفتن یا نگرفتن هم به بچه‌ها کمک کند.
عیدی نوعی هدیه است. اگر در خانه خود چند فرزند دارید یا میخواهید به چند کودکی که در یک گروه سنی هستند هدیه بدهید، بهتر است هدیه‌ها از یک نوع و شبیه هم باشند.
فرق عیدی با یک خرید معمولی برای بچه‌ها در زمان و نوع هدیه‌کردن آن است. اگر روز اول سال بگذرد و شما عیدی دادن رو به بعدها موکول کنید دیگر لطفی نخواهد داشت.
عیدی باید هیجان و لذتی رو به همراه داشته باشد پس میتونید از بسته‌بندی‌های زیبا، نوشتن جمله‌های کوتاه روی آن و بستن چشم‌های بچه‌ها برای حدس‌زدن کادو استفاده کنید. گاهی نوع هدیه دادن خلاقانه شما میتونه برای بچه‌ها شیرین‌تر و به یادماندنی‌تر از خود عیدی باشد.
عیدی گرفتن برای بچه‌ها مهم است، بنابراین همزمانی آن با موضوعات دیگر میتونه به آن مسائل هم بار ارزشی و مهم بودن بده. فرض کنید عیدی رو در بشقابی داخل سفره هفت‌سین بگذارید و از بچه‌ها بخواهید عیدی خود رو بردارند. این روش میتونه حداقل کارکرد خاطره خوب عیدی نوروز برای آینده بچه‌ها باشه اما با آن هیچ موضوع دیگری ارزش دوچندان پیدا نمیکنه. حالا فرض کنید همین عیدی با صدای دعوت هیجان‌انگیز و شاد مادر از بچه‌ها همراه بشه که «بچه‌ها زود بیایید که بابا میخواد عیدی بده». این شادی صدای مادر، ولع بچه‌ها رو برای محترم دانستن فردی که میخواد عیدی بده بالا میبره.
عیدی‌های ماندنی بدهیم
خاطره‌های خوب، ماندنی‌اند اما نقش همه آنها در زندگی آینده بچه‌ها یکی نیست. عمر عیدی‌ای که پول باشه به اندازه رفتن تا یک فروشگاه است اما بعضی هدیه‌ها تا مدت‌ها دوستان و فرزندان تون رو سرزنده نگه میداره و اثر عمر طولانی اینجور عیدی ها تا سال‌ها بعد هم با جزئیات کامل در ذهن آنها میمونه.
کمی ذوق، وقت گذاشتن و دقت میتونه همان عیدی نقدی رو به عیدی‌های غیرپولی تبدیل کنه و بچه‌ها رو در دنیای مادی‌گرای امروز، نکته سنج‌تر پیش ببره؛ عیدی ماندنی مثل چی؟
خلاقیت داشته باشید:
عیدی باید به دهان گیرنده خوش بیاید پس خوب فکر کنید تا یکی از علایق به زمین مونده و انجام نشده فرزندتون رو پیدا کنید. خوشحال‌کردن بچه‌ها همیشه هم با هدیه‌های گران و بزرگ نیست. نوجوان مرفهی یکی از خاطره‌انگیزترین هدیه‌های عمرش رو مجله مورد علاقه‌اش میدونست که قیمت چندانی نداشت اما ماه‌ها قبل چاپ شده بود و او از خرید آن جامونده بود. نمونه‌ای از وسایلی که میتونه مورد علاقه بچه‌ها باشه، انواع وسایل بازی فیزیکی است چراکه گاهی بازی‌های دیجیتال وقت بسیاری از بچه‌ها میگیره و در کنار بی‌توجهی والدین، فرصت بروز استعداد‌ها و رشد توانایی‌های مهم کودکان رو از آنها میگیره.
عیدی میتونه وعده‌ای مکتوب مثلا بلیت سفر مورد علاقه بچه‌ها باشد. اگر سفر طبق معیارهای نیاز دوران کودکی بچه‌ها باشه، میتونه عیدی جذابی بشه مثلا کشف طبیعت یا مکان جدیدی که روی نقشه ایران دیده‌اند.
شروع یک دوره جدید:
همه‌‌چیز به هنر شما بستگی داره. خاطره خوب از یک عیدی حتی میتونه مربوط به شروع یکی از اتفاق‌های دوست داشتنی برای بچه‌ها باشه؛ مثلا قراردادی بین شما و بچه‌ها که نشون میده فرزندتون به سن دریافت پول توجیبی رسیده است و شما این‌بار نخستین قسطش رو به او می‌دهید و باید‌ها و نباید‌های دریافت و خرج کردن پول توجیبی رو هم به فرزندتون در قرارداد یادآور میشید.
عیدی برای بچه‌های عشق کتاب:
اگر فرزند شما مشتاق کتاب است و خواندن کتاب برایش بهترین سرگرمی است و یا حتی برعکس او اهل کتاب خواندن نیست، نوروز برای این کار فرصت خوبی است.
برای بچه‌های علاقه‌مند به کتاب، خرید کتابی جدید یا کتابی که او مدت‌هاست منتظر آن است یا هدیه کردن اشتراک یک‌ساله مجله مورد علاقه او و حتی کارت‌عضویت در یک کتابخانه هدیه خیلی باارزشی است. اما اگر فرزند شما به مطالعه علاقه‌ای ندارد همراه با کتابی که میخواهید به او عیدی بدهید، وسیله دیگری برای او تهیه کنید که مورد علاقه او است.
حواستان به دیگران هست؟:
گاهی شما به‌عنوان عمو، خاله، دایی، عمه و… میخواهید به بچه‌های اقوام عیدی بدهید. اینجا هم نمیشه سرسری عمل کرد و با یک عیدی دم دستی مثل پول، بهترین هدیه رو به بچه‌ها داد. شما هم در تربیت بچه‌های اقوام مهم و اثر‌گذار هستید. اگر از کمی قبل‌تر به داشته‌ها و نداشته‌های کودک اقوام خود دقت کنید، میتونید هدیه‌ای کاربردی و ماندنی به او بدید. میتونید از چند هفته قبل از نوروز به فکر بیفتید و برای این کار برنامه‌ریزی کنید. آماری از بچه‌های فامیل تهیه و با خودتون فکر کنید که با همان پول عیدی که قرار است به بچه‌ها بدید، چه هدیه‌های فرهنگی مؤثری میتونید تهیه کنید؟ انواع سی‌دی‌های آموزشی و کتاب‌هایی با آموزش‌های خاص و یا حتی تهیه یک سجاده ساده برای بچه‌هایی که به سن تکلیف رسیده‌اند و… میتونه عیدی جذاب‌تری باشه.
فراموش شدگان:
چیزی که اغلب فراموش میشه عیدی کسانی است که طعم داشتن خانواده رو نچشیده‌اند. پرورشگاه‌ها یکی از همین محل‌هایی است که شما و فرزندانتون میتونید با اندکی پس‌انداز و خرید عیدی به آنجا بروید حتی اگر هدیه شما غیرمستقیم به‌دست بچه‌ها برسد. بهتر است اجازه بدهید بچه‌ها در شادی و مراقبت از احساس دیگران، سهیم باشند.
کنترل عیدی‌گرفتن بچه‌ها دست پدر و مادر نیست و گاهی دوستان و آشنایان با دادن عیدی‌های نقدی خود موجب دردسر ناخواسته‌ای میشن. این دردسرهای ناخواسته هم البته میتونه با مدیریت پدر و مادر در مسیر درست قرار بگیره چرا که در غیر این صورت بچه‌ها به عادت‌های اخلاقی نامناسبی گرفتار میشن. بچه‌هایی که بدون حساب و در مدت زمان کوتاهی مثل عید نوروز پول دریافت میکنن اگر مدیریت نشن، میتونن گرفتار آسیب‌های اخلاقی مانند تغییر در سطح توقعات مالی و نادیده گرفتن احترام بزرگ‌ترها به‌خاطر ندادن عیدی و یا قدرنشناسی شوند.
از فرصت عیدی گرفتن بچه‌ها در عید نوروز میتونید به این شکل‌ها استفاده کنید: از آنجا که امروزه اتفاق دور از انتظاری نیست که فامیل و دوستان به بچه‌های شما به‌عنوان عیدی پول بدن، شما میتونید پیش‌دستی کنید. موقع سال تحویل با ایجاد یک فضای هیجانی مانند اینکه «تو دیگه بزرگ شدی و یکی از نشونه‌های بزرگ شدن هم داشتن حساب بانکی است» یک دفترچه حساب شخصی به فرزندتون هدیه کنید. در نخستین فرصت با هم به بانک بروید تا او پول‌هایش رو برای کارهای مهم آینده‌اش پس‌انداز کند. به فرزندتون راه‌های چک‌کردن موجودی حسابش رو یاد بدید و از کارمند بانک بخواهید شرایط حساب رو به او بگوید.
گاهی سن بچه‌ها برای انتظار‌های طولانی مدتی مثل باز کردن حساب تا سن قانونی و… کافی نیست. میتونید به‌عنوان عیدی یا همراه با عیدی به او قلکی زیبا ولی بدون قفل یا کیف پول بدید. اگر با فرزندتون روزی رو مشخص کنید که خیلی هم دور نباشد تا او با پول‌هایش به خواسته مورد علاقه‌اش برسد، احتمالا موفق میشید.
بچه‌ها گاهی علاقه‌مند هستند مثل خیلی از دوستاشون یا بچه‌های اقوام با شما به فروشگاه بروند و خرید کنند. اگر راهنمایی شما به کمک آنها بیاد، میتونند از پولشون به درستی استفاده و مدیریت مالی رو از امروز تمرین کنند. جالب است بدانید بچه‌هایی که در کودکی تمرین مدیریت پس‌اندازهایشان رو میکنند در آینده هم پخته‌تر عمل میکنند. برای کمک به فرزندتون لازم است که اختیارات او در دایره اختیار شما باشد.
برای مثال فکر کنید و فهرستی از وسایل مورد علاقه و البته مورد نیاز فرزندتون رو تهیه کنید. در شرایطی که فرزندتون علاقه به خرید داشت، فهرست رو به او بگویید و اجازه بدید تا یک یا ۲ تا از موارد فهرست رو انتخاب و با پول خودش آنها رو تهیه کند. طبیعتا تعداد انتخاب‌های او به اندازه مقدار پولش خواهد بود اما در این پیشنهاد والدینی موفق‌تر خواهند بود که از قبل با بازی‌های مختلف و یا مرور درس‌های ریاضی کودک ارزش هر پول و ارزش هر کالا رو به فرزند آموخته باشند.
سرمایه‌ای که حالا با لطف دوستان و بدون کنترل شما از راه عیدی به‌دست فرزندتون رسیده به هر حال به‌گونه‌ای که روحیه او اقتضا میکنه باید مصرف شود. اگر راه‌های بالا مورد علاقه فرزند شما نبود، میتونید از اهمیت خاطره‌سازی برای فرزندتون استفاده کنید و به او بگویید مثلا «امشب قرار است به پارک برویم. من به تو فقط بلیت یک بازی رو میدم، برای استفاده از وسایل بازی، مسابقه یا خوراکی بیشتر میتونی از عیدی‌هات استفاده کنی». عیدی بچه‌ها میتونه در طول یک سفر حتی خرج تهیه سوغات برای خودش، پدر بزرگ و مادر بزرگ و… شود.
مهم است که با گفت‌وگو‌های درون خانواده و پرهیز از ملامت دیگران برای دادن میزان پول کمتر به فرزندتون یاد بدید که عیدی دادن بزرگ‌ترها اجباری نیست و ما وظیفه داریم به همه احترام بگذاریم.
به هرحال هیچ‌چیزی مهم‌تر از تربیت درست فرزند شما نیست. این شما هستید که باید با خودتون کمی فکر کنید که چگونه با بروز خلاقیت خودتون از فرصت عیدی گرفتن بچه‌ها به نفع تربیت درست استفاده کنید. تربیت درست و ایجاد روحیه قناعت و مناعت طبع و قدردانی از دیگران و… پس‌اندازهای اخلاقی بسیار باارزشی برای بچه‌ها هستند.
