یکی از مهمترین دغدغه های دانش آموزان، تصمیم گیری و کسب اطلاعات کافی در رابطه با شغل آینده است و اغلب به دلیل عدم آگاهی از مشاغل، ناقص بودن اطلاعات کسب شده از اطرافیان و در اختیار نداشتن مسیر مناسب برای دستیابی به شغل مورد نظر با مسایل و مشکلاتی از قبیل: انتخاب نامناسب رشته تحصیلی، افت تحصیلی ، عدم انگیزه برای مطالعه، تغییر رشته و . . . مواجه می شوند.
خب سوال اینه که چطور می تونیم بفهمیم واقعا به یه رشته علاقه مند هستیم یا اینکه بیشتر تحت تاثیر اطرافیانمون انتخاب رشته می کنیم. پیشنهاد ما در این زمینه به شما دوستان اینه که سعی کنید به خودشناسی و رشته شناسی برسید تا میتونید راجع به رشته های مختلف تحقیق کنید. مقاله بخونید و توی اینترنت بگردید. با هماهنگی مدرسه خود از صنایع مختلف، کارخانه ها، ارگان ها، شرکت ها و دانشگاه های مختلف بازدید کنید. همین طوری که وقتی میخواهید یه کفش بخرید، کلی مغازه را میگرددید و ده ها خیابون را زیر رو می کنید، همینطور هم در خصوص رشته های مختلف جستجو کنید. بپرسید، به محل کار رشته های مختلف سر بزنید. با فارغ التحصیل های رشته های مختلف صحبت کنید و از مشاوران با تجربه کمک بگیرید. برای آگاهی از عوامل موثر در انتخاب رشته اینجا کلیک کنید.
یکی از عواملی که بر انتخاب رشته تاثیر گذاره محیط اطرافمونه یعنی اینکه باید بررسی کنیم و ببینیم که رشته ی مورد علاقه ما در دبیرستان ها و هنرستانهای اطراف محل زندگیمون وجود دارن یا نه و همچنین باید در مورد نیاز جامعه به شناخت کافی برسیم. یعنی ابتدا در مورد آینده شغلی رشته مون اطلاعات به دست بیاریم و بعد بیایم خیلی دقیق بررسی کنیم که محل زندگی، استان و کشورمون به چه شغلهایی در حال حاضر بیشتر نیازمنده. این که یه رشته مورد نیاز جامعه باشه خیلی مهمه، چون که همه ما به درآمد احتیاج داریم. بنابراین وقتی تقاضا برای یه شغل بالا باشه (مثلا پزشکی) باید بررسی کنید آیا میتونید از بین این همه داوطلب تجربی، رتبه خوبی بیارید و پزشکی قبول بشید.
ساختار نظام آموزشی فعلی ایران را میتونید در عکس زیر مشاهد کنید. دانش آموزان پایه نهم بعد از انتخاب رشته وارد دوره دوم متوسطه در یکی از شاخه های نظری، فنی و حرفه ای و کاردانش می شوند. در پایه دهم امکان تغییر رشته وجود دارد و از سال ۹۷ هم امکان تغییر رشته درون شاخه نظری در پایه یازدهم تصویب شده است.
شاخه نظری شامل چهار رشته، ریاضی و فیزیک، ادبیات و علوم انسانی، علوم تجربی و علوم و معارف اسلامی است.
شاخه فنی و حرفه ای دارای چهار زمینه صنعت، کشاورزی، خدمات و هنر است که هر زمینه شامل یک یا چند گروه و هر گروه دارای یک یا چند رشته است. در این شاخه دروس عملی و کارگاهی تقریبا برابر با دروس تئوری است.
شاخه کاردانش دارای چهار زمینه صنعت، کشاورزی، خدمات و هنر است که هر زمینه شامل یک یا چند گروه و هر گروه دارای یک یا چند رشته است. در این شاخه دروس عملی و کارگاهی بیشتر از دروس تئوری است.
.
حد نصاب نمره دروس برای انتخاب رشته
طبق شیوه نامه هدایت تحصیلی عملکرد تحصیلی، نمره و معدل دانش آموز در هدایت تحصیلی ۳۵ امتیاز دارد (از ۱۰۰ امتیاز اولویت بندی) که به شکل زیر خواهد بود:
الف) کسب حداقل نمره مرتبط با هر رشته
ورود به هریک از شاخه ها و رشته های تحصیلی نیازمند کسب حداقل نمرات دروس تخصصی پایانی نوبت دوم (نمره خرداد یا همان نمره برگه خردادماه) مربوط به آن رشته می باشد. به عبارت دیگر در صورت عدم کسب حداقل میانگین دروس تخصصی در سه پایه هفتم، هشتم و نهم (هفتم و هشتم با ضریب ۱ و نهم با ضریب ۳) برای رشته ها سایر عوامل و ملاک های هدایت تحصیلی آن دانش آموز در تنظیم نمون برگ هدایت تحصیلی بی اثر خواهد بود و اولین شرط کسب رشته به دست آوردن حداقل نمره است.
توضیح: یعنی اگر دانش آموز میانگین لازم را کسب نکند بقیه امتیازها (۱۰ امتیاز نظر دانش آموز- ۳۰ امتیاز آزمون مشاوره ای- ۱۰ امتیاز نظر دبیر- ۵ امتیاز نظر والدین- ۱۰ امتیاز نظر مشاور) بررسی نمی شود.
.
? ورود به رشته ریاضی
” میانگین نمرات پایه هفتم، هشتم و نهم دانش آموز “
☘️ درس ریاضی ۱۴
☘️ درس علوم ۱۳
? ورود به رشته علوم تجربی
☘️ درس ریاضی ۱۳
☘️ درس علوم ۱۴
? ورود به رشته علوم انسانی
☘️ درس زبان و ادبیات فارسی ۱۴
☘️ درس مطالعات اجتماعی ۱۳
☘️ درس عربی ۱۲
? ورود به فنی حرفه ای (صنعت و هنر)
☘️ درس ریاضی و علوم ۱۰
☘️ درس فناوری و هنر ۱۲
? ورود به فنی و حرفه ای (خدمات)
☘️ درس ریاضی ۱۰
☘️ درس فناوری و هنر ۱۲
? ورود به فنی و حرفه ای (کشاورزی)
☘️ درس علوم ۱۰
☘️ درس فناوری و هنر ۱۲
? ورود به کارو دانش (صنعت)
☘️ درس ریاضی و هنر ۱۰
☘️ درس فناوری ۱۲
? ورود به کارودانش (خدمات و هنر)
☘️ درس ریاضی ۱۰
☘️ درس فناوری و هنر ۱۲
? ورود به کارودانش (کشاورزی)
☘️ درس علوم و هنر ۱۰
☘️ درس فناوری ۱۲
مثال: اگر دانش آموزی میانگین نمره ریاضی ۱۳ شود رشته علوم ریاضی را کسب نکرده است.
? ب) تأثیر نمرات تمام دروس متوسطه اول:
تأثیر تمامی نمرات متوسطه دوره اول دانش آموز با ضرایب اختصاصی هر یک از آنها در زمینه ها و رشته های تحصیلی بر اساس نمرات پایانی نوبت دوم (خردادماه) پایه های هفتم، هشتم و نهم صورت می گیرد و در سیستم ثبت می شود.
☘️ نحوه محاسبه حداقل نمره کسب رشته ها
حداقل نمره در هر رشته در پیام بالا نوشته شده است و نحوه محاسبه نمره بدین صورت خواهد بود:
☘️ نمره پایه هفتم با ضریب ۱
☘️ نمره پایه هشتم با ضریب ۱
☘️ نمره پایه نهم با ضریب ۳
یادآوری:
نمره پایانی خرداد ماه (نمره برگه امتحانی) ملاک خواهد بود و نمرات مستمر و پایانی اول محاسبه نمی شود.
مثال:
اگر دانش آموزی نمرات زیر را در درس ریاضی بدست بیاورد نمره ملاک انتخاب رشته چند خواهد بود؟
سال هفتم ۱۶
سال هشتم ۱۴
سال نهم ۱۰
………
محاسبه:
سال هفتم ضربدر ۱
سال هشتم ضربدر ۱
سال نهم ضربدر ۳
و نمره ۱۶ و ۱۴ و ۳۰ جمع می شوند و بر ضریب ۵ تقسیم خواهد شد که نمره ۱۲ بدست می آید.
.
به دلیل نیاز اساسی کشور به افراد فنی و متخصص شاخه تحصیلی فنی و حرفه ای و کاردانش ایجاد و هر ساله متخصصان زیادی از این رشته ها فارغ التحصیل شده و وارد بازارکار می شوند.
اساس رشته های فنی و حرفه ای و کاردانش فعالیت های عملی و کارگاهی است. یعنی برخلاف رشته های نظری که کلی مفاهیم حفظی و تئوری را باید به ذهن بسپارن، از سال دهم کار عملی انجام میدن و هنرجویان پس از فارغ التحصیلی میتونن با مهارت های کسب نموده وارد بازار کار شوند. بنابراین یک دانش آموز پایه نهم قبل از انتخاب رشته باید دقت کنه که اگر علاقه او به کارهای عملی بیشتر از دروس تئوری است، میتونه وارد رشته های فنی و حرفه ای و یا کاردانش بشه. بعد از گرفتن دیپلم فنی، در صورتیکه علاقه مند به ادامه تحصیل باشید به راحتی میتونید تا مقطع کاردانی ادامه تحصیل داده و بعد هم در کنکور ناپیوسته تا مقطع کارشناسی و در بعضی از رشته ها تا مقطع دکتری ادامه تحصیل بدید. همچنین بعد از اخذ دیپلم فنی میشه در کنکور سراسری همراه با دانش آموزان شاخه نظری هم شرکت کرد.
برای اینکه متوجه بشید به کارهای عملی علاقه دارید یا خیر به این سوالات فکر کنید:
سال های قبل به دروس عملی مانند درس کار و فناوری چقدر علاقه داشتید؟
از انجام کارهایی مثل تعمیر بعضی از وسایل الکتریکی چقدر لذت میبرید؟
چقدر انجام کارهایی مانند رسیدگی به باغچه و گلدان های خانه، سبزی کاری و… را دوست دارید؟
از آشپزی کردن و درست کردن غذاها و دسرهای مختلف لذت می برید؟ دوست دارید در این زمینه حرفه ای شوید؟
به کارهایی هنری مثل خیاطی، طراحی، نقاشی، شمع سازی و … چقدر علاقه دارید؟
و…
شما میتونید برای شناخت بیشتر خود، علایق، توانایی ها و ارزش هایتان از آزمون های مختلف خودشناسی توسط یک مشاور با تجربه کمک بگیرید.
.
رشته های شاخه فنی و حرفه ای
زمینه ی صنعت
شامل ۱۸ رشته هست که ۱۳ رشته از اون مخصوص پسران و ۵ رشته از اون بین دختران و پسران مشترک است.
گروه های زمینه صنعت و رشته های آن:
– گروه مکانیک: مکانیک خودرو، چاپ، ماشین ابزار، تأسیسات مکانیکی، مکاترونیک، صنایع فلزی، صنایع چوب و مبلمان، مکانیک موتورهای دریایی
– گروه برق و رایانه: شبکه و نرم افزار رایانه، الکترونیک و مخابرات دریایی، الکترونیک، الکتروتکنیک
– گروه معماری و ساختمان: ساختمان، نقشه کشی، نقشه برداری
– گروه مواد و فرآوری: متالورژی، معدن، صنایع شیمیایی، صنایع نساجی، سرامیک
برای آشنایی با این رشته ها میتونید از مشاور کمک بگیرید. توضیحات هر رشته به زودی در سایت قرار خواهد گرفت.
زمینه کشاورزی
شامل ۵ رشته هست که از میان اون ۴ رشته مخصوص پسران و ۱ رشته مشترک بین دختران و پسران است.
رشته های گروه زمینه کشاورزی شامل صنایع غذایی، امور زراعی، امور باغی، امور دامی، ماشین های کشاورزی می باشد.
زمینه ی خدمات
شامل ۵ رشته در سه گروه است که ۱ رشته مخصوص دختران و ۲ رشته مشترک بین دختران و پسران و ۲ رشته مخصوص پسران است.
گروه خدمات: حمل و نقل، ناوبری
گروه بهداشت و سلامت: تربیت کودک، تربیت بدنی
گروه بازرگانی و امور اداری: حسابداری
زمینه ی هنر
شامل ۱۳ رشته هست که ۱ رشته مخصوص دختران و ۹ رشته مشترک بین دختران وپسران است.
رشته های گروه هنر عبارتند از: صنایع دستی، نقاشی، چاپ، پویانمایی، تولید برنامه های تلویزیونی، نمایش، سینما، فتوگرافیک، نوازندگی ساز ایرانی، نوازندگی ساز جهانی، طراحی و دوخت، معماری داخلی، گرافیک و نقشه کشی معماری
دروس رشته های شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش
جــــــداول مواد درسی و ساعات هفتگی دروس رشته های فنی وحرفه ای و کاردانش (فایل PDF)
علاوه بر دروس پایه و عمومی دو دسته درس دیگه هم توی برنامه درسی رشته های هنرستان گذاشته شده که اونها را برای محیط کار آماده می کنه.
دسته اول خوشه دروس شایستگی های فنی و کارگاهی
دسته دوم خوشه دروس شایستگی های غیر فنی است
یکی از نقاط قوت رشته های فنی حرفه ای اینه که همه رشته ها دارای ۶ کارگاه تخصصی ۸ ساعته مرتبط با رشته هستند و دو درس دانش فنی پایه و تخصصی نیز مفاهیم پایه مورد نیاز در اختیار هنرجویان قرار میده. در پایه دهم یک درس مشترک گروه که کارگاهی هم هست برای دانش آموزان در نظر گرفته شده.
خوشه دروس شایستگی های غیر فنی شامل چهار درس مستقل (الزامات محیط کار، کارگاه نوآوری و کارآفرینی، کاربرد فناوری های نوین/مدیریت تولید، اخلاق حرفه ای) هست. هدف این دروس آموزش مهارت های انسانی، اخلاقی، عقیدتی و اجتماعی است. مثلاً درس الزامات محیط کار به هنرجو برای بدست آوردن موقعیت شغلی مناسب، پیشرفت در شغل و همینطور افزایش اعتماد به نفس در محیط کار کمک میکنه.
درس کارآموزی در تابستان پایه دوازدهم قرار داره که در اون هنرجویان آموخته های خودشون را در محیط واقعی کار تکمیل می کنند. (۲۴۰ ساعت برای فنی و حرفه ای و ۱۲۰ تا ۲۴۰ ساعت برای کاردانش)
.
رشته های موجود در هنرستان های فنی و حرفه ای و کاردانش استان یزد
دانلود لیست هنرستان های فنی و حرفه ای یزد (فایل PDF)
دانلود لیست هنرستان های کاردانش یزد (فایل PDF)
2 دیدگاه
مریم
ممنون از پست کاملی که در مورد هدایت تحصیلی گذاشتین
لطفا در مورد بازار کار رشته های فنی و حرفه هم مطلب بزارید
علی باقرپور
سلام خواهش میکنم ممنون از نظر شما به زودی مطالب مرتبط با بازار کار رشته های مختلف منتشر میشود.